آلرژی غذایی
آلرژی غذایی
واکنش سیستم ایمنی بدن که به دنبال هربار مواجهه با ماده غذایی حساسیت زا ایجاد می شود. علائم حساسیت غذایی ممکن است در دستگاه گوارش و یا سایر ارگان های بدن مثل پوست ، دستگاه تنفس ، راههای هوایی رخ دهد. در برخی افراد، آلرژی غذایی ممکن است با شوک آنافیلاکسی تظاهر پیدا کند.
علائم و نشانه های آلرژی غذایی
در برخی افراد، علائم این نوع آلرژی شدید نیست ولی آزاردهنده است. برخی علائم و نشانه های شایع آلرژی غذایی عبارتند از:
- احساس خارش و مور مور شدن در دهان
- خارش و اگزما و کهیر در پوست
- التهاب لب ها، صورت، گلو و یا سایر قسمت های بدن
- گرفتگی بینی و یا درگیری ریوی
- درد شکم و حالت تهوع
- اسهال یا یبوست
- بی اشتهایی و عدم وزن گیری
- سرگیجه و سردرد
شدیدترین شکل آلرژی غذایی می تواند با شوک آنافیلاکسی همراه باشد. علائم این شوک به فاصله کوتاهی (ظرف چند دقیقه تا ۴ ساعت) بعد از خوردن غذای آلرژی زا ایجاد می شود.علایم شوک ناشی از غذاها:
- گر گرفتگی، خارش همراه با کهیر منتشر
- تنگ شدن راه های هوایی، سرفه و خس خس سینه
- التهاب گلو و اختلال در نفس کشیدن
- افت شدید فشار خون
- افزایش ضربان قلب
- تهوع،استفراغ و گاهی اسهال
- سرگیجه و کاهش سطح هوشیاری
گاهی ممکن است کلیه علایم در حمله آنافیلاکسی رخ ندهد.علائم پوستی و تنفسی شایع ترین و علائم قلبی عروقی و تنگ شدن راه های هوایی کشنده ترین علائم هستند
علت بروز آلرژی غذایی
آلرژی غذایی زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن به طور اشتباه، برخی مواد غذایی را مضر می داند و باعث آزاد شدن آنتی بادی به نام ایمونوگلوبولین E بر ضد آن غذا می شود. با خوردن این غذاها ، این آنتی بادی ها منجر به آزاد شدن مواد شیمیایی مختلف از جمله هیستامین ، تریپتاز، و… در خون می شود که منجر به بروز علایم آلرژی و حساسیت می شود.
اغلب غذاهای روزمره ممکن است منجر به واکنش آلرژی شوند. اما برخی از آن ها مثل پروتئین های موجود در شیر، گندم، تخم مرغ، ماهی، بادام زمینی و گردو از شایع ترین آن ها هستند. برخی واکنش های دیگر غذایی ممکن است با آلرژی غذایی اشتباه شوند که یک سری از مکانیسم های به غیر از واکنش های سیستم ایمنی در ایجاد آن دخیل هستند و باعث واکنش ناخواسته به غذا ها می شوند.
برخی از واکنش های غذایی غیر از آلرژی غذایی :
- عدم وجود آنزیم هایی که به هضم غذا کمک می کنند. به طور مثال، کمبود آنزیم لاکتاز باعث کاهش روند هضم لاکتوز (پروتئین شیر)، و در نهایت بروز علائمی مانند حالت تهوع، دل پیچه و تولید بیش از حد گاز معده می شود.
- مسمومیت غذایی
- بیماری سلیاک
تشخیص آلرژی غذایی
بهترین ابزار تشخیص آلرژی غذایی گرفتن شرح حال دقیق است. با بررسی علائم و سابقه آلرژی در فرد و معاینات فیزیکی ممکن است از تست های فوق تخصصی نیز کمک گرفت. تست خراش پوستی (پریک) یکی از روش های تشخیص آلرژی غذایی است که برای اغلب غذاها انجام می شود. گاهی جهت تشخیص آلرژی، مصرف برخی مواد غذایی قطع خواهد شد، تا مشخص شود فرد به چه نوع غذایی حساسیت نشان می دهد. ولی تشخیص قطعی آن در واقع تست چالش غذایی است.
آیا درمانی برای آلرژی غذایی وجود دارد؟
یکی از مهم ترین روش های درمان آلرژی غذایی، حذف غذاهایی است که منجر به بروز علائم آلرژی می شوند. البته ممکن است مشکلاتی چون اختلال رشد و وزن گیری، سوء تغذیه و اختلال کیفیت زندگی.ایجاد کند. لذا تعیین درست و درمان آلرژی غذایی به ویژه در کودکان بسیار مهم است. گاهی اوقات از درمان هایی نظیر حساسیت زدایی نیز می توان استفاده کرد که یک کار فوق تخصصی می باشد و فقط باید در کلینیک آلرژی مجهز انجام گیرد .